Soja van Hollandse bodem

De sojateelt is in Nederland pas enkele jaren geleden geïntroduceerd. Er stond de afgelopen jaar maximaal 200 ha. Ondertussen is ervaring opgedaan over de teelt en is de potentie vastgesteld die soja heeft in het Nederlandse klimaat. Door de toenemende vraag naar duurzaam geteelde en gegarandeerde GMO-vrije soja is er een groeiende afzetmarkt ontstaan. Met een soja productie van eigen bodem wordt een nieuw toekomstperspectief aangeboord voor alternatieve eiwitproductie. Door het hoge eiwitgehalte is soja een belangrijke grondstof bij de productie van veevoer.

Praktijkervaringen tonen aan dat de sojateelt in Nederland haalbaar is. Door Wageningen University & Research (WUR) worden eiwitrijke en vroegrijpe sojarassen onderzocht die geschikt zijn voor de Nederlandse teeltomstandigheden. In deze Green Deal is overeengekomen dat betrokken partijen zich gaan inzetten voor een verdere kennisontwikkeling en professionalisering van de sojateelt; gericht op het verbeteren van het teeltrendement en ook op het ontwikkelen van marktketens. Betrokken ministeries gaan zich inzetten om de productie van soja maximaal te bevorderen door knellende wet- en regelgeving aan te passen. Zo onderzoekt het ministerie van EZ ondersteuning via instrumenten als het GLB.

Geschikte rassen voor Nederland

Er wordt in Nederland soja veredeld, maar slechts op kleine schaal. Voor grote veredelingsbedrijven is soja in Nederland een te klein gewas om daar een veredelingsprogramma voor te starten. In Nederland wordt daarom vooral gekeken naar de rassenlijsten uit andere Europese landen (Duitsland, Frankrijk, Oostenrijk en Zwitserland) waar veel meer aandacht is voor sojaveredeling. Het aantal rassen dat geschikt is om te telen in Nederland is nog zeer beperkt maar door de rassenproeven die nu door PPO-WUR uitgevoerd worden zal dit aantal snel groter worden. ADSOY en SUNRISE zijn twee rassen die in Nederland zijn veredeld. In het bijzonder ADSOY geeft vrij goede opbrengsten en wordt door bijna alle Nederlandse telers gebruikt. Een nieuw, vroeger afrijpend ras met de naam SUJUS biedt perspectief op een professionele, nog rendabelere teelt waarin de productiviteit verder zal worden verhoogd. De combinatie: vroeg afrijpen (000 type rassen) en een hoge korrelopbrengst is in het bijzonder belangrijk om de soja teelt financieel interessant te maken.

Sojarassen die in Nederland en andere Europese landen worden geteeld zijn niet genetisch gemodificeerd (non-GMO). In Nederland kan ook op biologische wijze soja worden geteeld. Omdat soja in zijn eigen stikstofbehoefte kan voorzien is het gewas interessant voor biologische bedrijven. Wel kan de onkruidbestrijding veel tijd vragen omdat het gewas via schoffelen en hakken schoon moet worden gehouden. Enkele Nederlandse biologische bedrijven hebben inmiddels soja in hun bouwplan opgenomen.